اموزش فیزیک یازدهم |اموزش الکتریسیته ساکن و خازن یازدهم :با نام و یاد خدا . در این قسمت در ادامه سری اموزش های فیزیک کنکور همراه شما شدیم تا در باره فصل ابتدایی فیزیک یازدهم با شما سخن بگوییم. سخن گفتنی که سعی داریم تا بیشترین نکات اموزشی را در ان بگنجانیم.

قبل از هر چیزی لازم است تا در مورد فیزیک کنکور و فیزیک یادهم و علاوه بر ان فصل ابتدایی یا همان الکتریسیته ساکن و خازن با شما صحبت کنیم. در چند سال دیگر که شما کنکور خواهید داشت یکی از مهم ترین مباحثی که از ان سوال مطرح خواهد شدخازن و سوالات مرتبط با ان است . به گونه ای که خیلی از دانش اموزان را به چالش کشانده و خیلی ها ان را  کنار خواهند گذاشت .در حالی که اگر روش و اصول ان را به خوبی فراگرفته بودند. به طرز شگفت انگیزی می توانستند ان ها را با کمترین زمان ممکن پاسخ بدهند. برای همیین ما در این قسمت همراه شماییم تا طی چندین جلسه اموزشی روش حل سوالات و علاوه بر ان سوالات ترکیبی ان را به شما اموزش دهیم ان هم به صورت رایگان . پس تمام خواهش ما از شما توجه بیش از حد به این مبحث خواهد بود چرا که اگر بتوانید سوالات این بخش از فیزیک را حل کنید علاوه بر افزایش قابل ملاحظه درصد شما ، اعتماد به نفس شما برای درصد های بیشتر ، افزایش خواهد یافت. مبحث پیش رو بحثی ساده اما مفهومی است که باید هر کدام از قسمت های این مبحث را پایه ای اموزش ببنید. ابتدا به تعاریف پایه ای خواهیم پرداخت و در ادامه به میدان الکتریکی و نیروی های وارد بر یک بار می پردازیم.

تعاریف مربوط به الکتریسیته ساکن

بار الکتریکی : یکی از ویژگی هایی که هر ماده ای ان را دارد ، بار الکتریکی است . این ویژگی مانند تمام ویژگی های یک ماده الزامی است .البته در این میان نیز یکسری از مواد نیز خواهیم داشت که شاید فکر کنید بار ندارند اما در اشتباهید. این دسته از مواد خنثی بوده و تعداد بار مثبت ان ها برابر است تعداد بار منفی . مثبت ها که مربوط است به پروتون و منفی های که مربوط است به الکترون ها . حتی اگر بگویید نوترون دیگر حداقل خنثی بدون بار یکسان است ، ما به شما می گوییم که حتی نوترون دارای ذرات مثبت و منفی است . همین ابتدا نیز بدانید که (البته خیلی قبل تر این نکات را بلد بودید) بارهای هم نام رانش و بار های غیر هم نام ربایش ایجاد می کنند.

پایستگی بار : یک قانون کلی در فیزیک و جهان وجود دارد که می گوید قرار نیست چیزی به وجود اید و یا از بین برود فقط می توان ان را از یک حالت به حالت دیگر تبدیل کرد و یا انتقال داد . برای مثال در مورد بار الکتریکی  بار قرار نیست به وجود اید و یا از بین برود و قرار است از یک جسم باردار به جسم دیگر انتقال یابد.

جسم رسانا یا نارسانا : الکترون های درون اتم قرار نیست بدون نظم باشند و تحت هسته قرار دارند. اگر این تاثیر زیاد باشد ، اتم الکترون چندانی در لایه اخر خود ندارد و نمی تواند جابجایی الکترونی انجام دهد. ر این گونه ای اتم ها و اجسام باردار شدن فقط محدود به همان نقطه شده و قرار نیست در کل جسم پخش شود. این نکته مروبط به ثابت بودن الکترون در مدار خودش است. در این حال اجسامی هستند که الکترون به راحتی جا به جا می شود. به گونه ای که بین هسته ها منتقل شده و از مدار های هسته ها به راحتی عبور می کند. مثل ازاد راهی که بزرگه و از هر لاین بخواین میتونین عبور کنید. این اجسام ،اجسام رسانا نام دارند. همینجا این نکته را یاد بگیرید که این اجسام به علت سارش نمی توانند به روش مالش باردار شوند.

القای بار الکتریکی

می دانیم که بار های هم نام هم دیگر را دفع می کنند و بار هم نام هم دیگر را جذب بر این اساس اگر جسم باردار به رسانا نزدیک شود ، بار مخالف جسم در سمت نزدیک به جسم رسانا ایجاد خواهد شد. و بارهم نام جسم در کنار دور تر از جسم ، در رسانا جمع می شود. مهم نیست که جسم ما رسانا باشد یا نا رسانا ولی باید جسمی که به ان میله با جسم را نزدیک می کنیم ، رسانا باشد تا بار ایجاد شده در هر طرف به وجود اید. القا بدین معنی خواهد بود که بدون اتصال مستقیم بار ایجاد کنیم. حالا بیان روش القا کردن بار بین دو کره بدون بار را به شما اموزش دهیم. مواردی که نیاز داریم شامل : دو کره و یک جسم باردار. ابتدا دو کره را به هم بچسبانی. قبل از هر چیزی لازمه تا خوب بذارید ماهیتابه خوب داغ بشه !!! . بعد جسم باردار را به دو کره به هم چسبیده نزدیک کنید. بدون اینکه جسم را دور کنید ، دو کره را از هم دور کنید .بعد از دور کردن دو کره ، جسم باردار را نیز دور کنید.

تخلیه الکتریکی (اذرخش)

یکی از پدیده های طبعی که در اثر مالش ابر ها به یک دیگر رخ می دهد اذرخش است. توجه کنید که سطح تحتانی ابر بیشتر تحت بار دار شدن قرار می گیرد. اذرخش زمانی پدید می اید که دو سمت ابر با بار های هم نام نه یکسان !! کنار هم امده و تخلیه اتفاق خواهد افتاد. اگر این تخلیه با مشارکت سطحی بر روی زمین باشد باید یک میله بلند در ساختمان ها مرتفع نصب شود و با کابل ضخیم به عمق زمین کشیده شود. توجه کنید عمق زمینه ! رای دسترسی به عمق زمین چاهی در کنار ساختمان حفر خواهد شد.

اختلاف پتانسیل الکتریکی :

همیشه بدانید که بار از جایی با مقدار بیشتر به سمت قسمتی خواهد رفت که بار کمتری دارد. باید توجه کنید که اجسام راسنا باشند. پس اگر جسمی با بار بیشتر را به جسمی با بار کمتر اتصال دهیم در صورتی که رسانا باشند و دارای عایق باشند ، از جسم با بار بیشتر جربانی شکل می گیرد به سمت جسم رسانا با بار کمتر .

تعریفی از اختلاف پتانسیل الکتریکی : اختلاف انرژی الکتریکی دو ذره و یا یک ذره در شرایط مختلف ، اختلاف پتانسیل می گوییم.  اختلاف پتانسیل را با ولت (V)  نشان می دهیم . حالا پتناسیل به چی بستگی داره؟ میزان بار و نوع ان و شکل جسم می تواند در پتانسیل جسم اثر گذار باشد.

ولتاژ اسمی

هر ابزار و یا وسیله الکتریکی که از ان استفاده می کنید ، باید بین دو سر ان اختلافی وجود داشته باشد . ر.ی هر وسیله اعدادی گوناگون نوشته شده است. ان قسمت از عدد که مروب طبه ولتاژ دستگاه می باشد به این معنی خواهد بود که بهترین اختلاف بین درو سر دستگاه چند باشد. توجه داشته باشید که بهترین را می نویسند نه حداقل !.  ولتاژ اسمی نیز مربوط است به اختلاف پتانسیل دستگاه مختلف که برای هر دستگاه متفاوت خواهد بود چرا که این ولتاژ به ساختمان درونی ان وابسته است.

قانون کولن

نیرویی مشخصی که دو بار نقطه ای از فاصله ای مشخص به هم وارد می نمایند ، قانون کولن را بیان می کند. به این معنی که جسم باردار در هر فاصله از جسم باردار دیگر باشد ، نیرویی به ان وارد می سازد که می تواند در جهت یا خلاف جهت ان ذره باشد . اما توجه داشته باشید که این نیرو حتی بسیار اندک وجود خواهد داشت و نمی توان ان را نادیده گرفت . درمورد فاصله های زیاد این نیرو بسیار اندک است که واثر مشهود چندانی بر روی اجسام ندارد. فرمول : ثایت کولن ضربدر قدر مطلق ضرب دو بار تقسیم بر مجذور فاصله . ثابت کولن نیز برابر است با : نه ضرب در ده به توان نه .

میدان الکتریکی اطراف بار نقطه ای : میدانی که در فضای یک بار به وجود امده و می توان ان راب ه صورت خطوطی جهت دار نشان داد. برای بار مثبت  خطوط از بار مثبت دور شده وبرای بار منفی خطوط به سمت ذره باردار رسم می شود.

فرمول : ثابت کولن ضرب در قدر مطلق بار مورد نظر تقسیم بر مجذور فاصله از بار .

توجه داشته باشید که از طرف میدان نیز به بار نیرو وارد خواهد شد که برای بار مثبت در جهت میدان و برای بار منفی در خلاف جهت است.

میدان الکتریکی هر نقطه را با هم برسی کریدم . اما یکی از سوالاتی که سال های مختلف است در کنکور سراسری تکرار شده و بسیاری نیز ان را نادیده گرفته اند ، میدان الکتریکی صفر وی ا حنثی شده حاصل از چند بار است. اکثرا خط واصل بین دو بار را سوال می دهند. اگر دو بار مورد نظر ما مثبت باشند برایند خنثی شده میان ان دو خواهد بود ولی اگر یکی منفی و دیگری مثبت باشد و یکی بزرگتر باشد ، میدان خنثی شده در جهت بار کمتر قرار می گیرد و خارج از فاصله ان دو .

هم اکنون می توانید تمامی سوالات خود را از مشاوران کاربلد فیزیک کلاس من بپرسید. منتظر نظرات و پیشنهادات شما عزیزان هستیم.